Ҫӗнӗ Шупашкарти ача пахчинче кӑшӑлвируспа чирлӗ ҫын ӗҫленӗ. Ҫавна май унта чирлекенсен йышӗ те ӳснӗ. Кун пирки Роспотребнадзорӑн Чӑваш Енри управленийӗн ертӳҫи Надежда Луговская пӗлтернӗ.
Сӑмах – Первомайски урамӗнче вырнаҫнӑ «Калинка» ача пахчи пирки. Унти ӗҫчен кӑшӑлвируспа чирлӗ ҫынпа хутшӑннӑ, анчах килте карантинра ларман. Унӑн анализӗ те вӑл инфекциленнине палӑртнӑ. Ҫакна пӗлсех вӑл ӗҫе килнӗ. Ача пахчин должноҫри ҫынни тӗлӗшпе протокол ҫырнӑ.
Аса илтерер: Чӑваш Ен кашӑлвируса пула йышӑннӑ чарусене пӑрахӑҫламалли иккӗмӗш тапхӑра кӗме хатӗрленет.
Станислав Убасси журналист Фейсбукра кӑсӑклӑ пӗр темӑна хускатнӑ. Вӑл шухӑшланӑ тӑрӑх, Чӑваш Енри ача пахчисенче манкуртсене ӳстереҫҫӗ.
«Ача-пӑча пахчисенче (садиксенче) чӑваш чӗлхи ҫук!
Ҫавна пула чӑваш ачана пӗчӗкрен манкурт пулма вӗрентеҫҫӗ.
Ирӗксӗрех ашшӗ-амӑшсем те хӑйсен ачӑрсене садиксене ярас умӗн вӗсемпе вырӑсла кӑна калаҫаҫӗ. Мӗншӗн?
Мӗншӗн тесен анчах калаҫма пуҫланӑ ачана ҫав «вырӑс садике» кайма хатӗрлемелле-ҫке! Калаҫма-ӑнланма пӗлмен ача (паллӑ, вырӑсла ) садикре пулмалла мар!
Вара ҫав ача чӑваш чӗлхине тӑван чӗлхе тесе йышӑнмасть!!!» — — пӗтӗмлетнӗ Станислав Убасси.
Поста вӑл Чӑваш Енри профессионал ҫыравҫӑсен ушкӑнне икӗ чӗлхепе: вырӑсла тата чӑвашла — вырнаҫтарнӑ.
Шупашкар хулинче икӗ ача пахчи тума пуҫланӑ. Халӗ мӗнпур ӗҫе тенӗ пек тӗрлӗ наци проекчӗпе килӗшӳллӗн хӑпартаҫҫӗ. Ача-пӑча учрежденийӗсене «Демографи» нацпроектпа килӗшӳллӗн тӑваҫҫӗ. Ача пахчисене 2021 ҫулта хута ямалла.
«Радужный» микрорайонта 250 вырӑнлӑх 3 хутлӑ ача пахчи пулӗ. Ӑна тӑвассипе ӗҫлекен строительство организацийӗ учреждени вырӑнне хатӗрлет. Ҫитес эрнере унта сӑвай ҫапма пуҫлӗҫ.
«Солнечный» (чӑв. Хӗвеллӗ) микрорайонта 110 вырӑнлӑх икӗ хутлӑ учреждени тӑваҫҫӗ. Унта строительсем ҫӗр ӗҫӗсене вӗҫлеҫҫӗ, ҫуртӑн цоколь хутӗнчи урайне хӑйӑр сарма тытӑннӑ. Утӑ уйӑхӗн вӗҫӗнче стенасене хӑпартма пуҫлӗҫ.
ЧР Правительстви харпӑр ача пахчисенче шӑпӑрлансем валли вырӑнсем тӑвасшӑн. Ҫапла майпа влаҫ харпӑр ача пахчисене укҫа енчен пулӑшӗ.
ЧР вӗренӳ министрӗ Сергей Яковлев пӗлтернӗ тӑрӑх, министерство субсиди памалли тата вӗсене тивӗҫмешкӗн суйлав конкурсне ирттермелли йӗркене хатӗрленӗ.
Кӑҫал харпӑр ача пахчисенче 64 вырӑнлӑх 7 ушкӑн йӗркелеме палӑртнӑ. Республика хыснинчен 7,8 миллион тенкӗ уйӑрӗҫ, пӗр вырӑна 122,14 пин тенкӗ тӑкакланӗ. 2022 ҫулччен 110 вырӑнлӑх 12 ушкӑн йӗркелесшӗн.
Чӑваш Енре лицензи илнӗ 4 харпӑр ача пахчи пур. Вӗсем пурте – Шупашкарта.
Йрпреҫ районӗнчи прокуратура Кӗлӗмкассинчи ача пахчине тӗрӗсленӗ. Надзор органӗ вӗренӳ учрежденийӗнче вӗрентӳ тата терроризма хирӗҫ тӑмалли ҫинчен калакан саккунсене епле пӑхӑннине пӗлесшӗн пулнӑ. Прокуратура ҫӗрӗк картана асӑрханӑ. «Вӑл ҫуккипе пӗрех», – пӗтӗмлетнӗ прокуратурисем.
Карта ҫӗрӗк пирки ача пахчин территорине кирек кам та кӗреет тесе шухӑшлаҫҫӗ прокуратурӑра. Ачасемшӗн те вӑл хӑрушӑ. Ҫӗрӗк карта пӗчӗкскерсем ҫине ӳкме пултарать.
Прокуратурӑра пӗлтернӗ тӑрӑх, ача пахчин ертӳҫисем карта тытасси пирки шухӑшламаҫҫӗ те. Ҫавна кура прокуратура суда тавӑҫпа ҫитнӗ. Суд надзор органӗн тавӑҫне тивӗҫтернӗ, ача пахчине карта тыттарма хистекен йышӑну кӑларнӑ.
Шупашкар хулинчи 75-мӗш ача пахчинчи дежурство ушкӑнне ҫӳрекен ачасем лармана пухӑннӑ. Ку мероприятие Чӑваш автономи облаҫне йӗркеленӗренпе 100 ҫул ҫитнине халалланӑ.
Хӗрачасене воспитательсем тӑван республикӑмӑр культурипе паллаштарнӑ, унӑн кун-ҫулӗ ҫинчен каласа кӑтартнӑ, кӑҫал тӑван республикӑмӑр хӑйӗн 100 ҫулхине уявлассине пӗлтернӗ.
Лармана пӗчӗкскерсем чӑваш тумне тӑхӑнса пуҫтарӑннӑ. Пӗрин тумӗ тепринчен хитререх, чӑвашла тумланнӑ пӗр ача тепринчен чипертерех. Аслӑ тусӗсем ертсе пынисем вӗсем ал ӗҫӗпе аппаланнӑ.
Аса илтерер: хальхи вӑхӑтра ача пахчисем ӗҫлеме пуҫламан-ха. Ҫӗртме уйӑхӗн 9-мӗшӗ тӗлне пирӗн республикӑра 319 дежурство ушкӑнӗ ӗҫлет, вӗсене 3550 ача ҫӳрет. Дежурство ушкӑнӗсене хуласенче тата пысӑк район центрӗсенче ӗҫлеттереҫҫӗ.
Ҫӗрпӳре ӗнер Чӑваш Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев пулнӑ. Вӑл паллашнӑ объектсенчен пӗри – хулара туса лартнӑ 240 вырӑнлӑх ача пахчи. Ӑна хӑпартма «Демографи» наци проекчӗпе килӗшӳллӗн укҫа уйӑрнӑ.
«Кун пек проектсене ҫулталӑк та пилӗк уйӑхра, ҫулталӑк та сакӑр уйӑхра тӑваҫҫӗ. Пирӗн строительсем калӑпӑшлӑ ҫак проекта ултӑ уйӑхра туса пӗтерчӗҫ. Паян эпир ача пахчине уҫма хатӗрленетпӗр. Ӑна ҫӗртме уйӑхӗн 20-мӗшӗнче уҫасшӑн», – тенӗ Ҫӗрпӳ район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Сергей Беккер.
Ҫӗнӗ учрежденире спорт тата музыка залӗсем, компьютер класӗ, психологи пӳлӗмӗ, LEGO-cтуди, мультстуди, агролаборатори, столяр мастерскойӗ тата бассейн пур.
Роспотребнадзорӑн республикӑри управленийӗ Чӑваш Енри ача пахчисене халех уҫма чарать. Ҫак ыйтӑва кӑшӑлвирус инфекцийӗ сарӑлнине хирӗҫ ӗҫлекен оперативлӑ штабӑн черетлӗ ларӑвӗнче сӳтсе явнӑ.
Чӑваш Енӗн тӗп санитари врачӗ Надежда Луговская каланӑ тӑрӑх, ҫак кунсенче ача пахчисенче дежурство ушкӑнӗсене ӗҫлеттерни ҫителӗклӗ. Шкул ҫулне ҫитменнисен учрежденийӗсене уҫма хальлӗхе тӑхтамалла.
«Кирлех пулсан дежурство ушкӑнӗсен йышне уҫмалла. Унта ашшӗ те, амӑшӗ те ӗҫлекеннисен ачисене йышӑнмалла. Сывлӑх сыхлав министерствипе пӗрле ятарлӑ приказ хатӗрленӗ. Унта ачасене шкул ҫулне ҫитменнисен учрежденине йышӑнас йӗркене палӑртнӑ», – тенӗ Надежда Луговская.
Ача пахчине ҫӳрекенсен кӑшӑлвируспа чирлӗ ҫынсемпе ҫыхӑнура пулманнине ҫирӗплетекен справка кирлӗ пулӗ.
Ача пахчисене хӑҫан уҫасси паллӑ мар. Кун пирки паян Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев каларӗ.
«Шел пулин те, вӑхӑт пирки татса калама йывӑр, мӗншӗн тесен лару-тӑру тӑнӑҫланса ҫитмен. Пӗтӗм тӗнчери институтсенчен чылайӑшӗ хӑйсен унчченхи прогнозӗсене пӑрахӑҫланине куратпӑр. Мӗншӗн тесен вӗсем малтан каланисем пурнӑҫланса пымаҫҫӗ», – терӗ паянхи пресс-конференцире регион ертӳҫи.
Кӑшӑлвируспа ҫыхӑннӑ чару мерисене виҫӗ тапхӑрпа ҫемҫетсе пырассине аса илтерчӗ вӑл. Хальлӗхе эпир пӗрремӗш тапхӑр шайӗнчине палӑртрӗ. Апла пулсан мерӑсене ҫемҫетме иртерех.
Ача пахчисене пур ҫӗрлӗ уҫасси кӑшӑлвирус лару-тӑрӑвӗнчен тӳрремӗнех килӗ.
Кӑҫал пирӗн республикӑра 9 ача пахчи уҫма палӑртнӑ. Вӗсенчен пиллӗкӗшне Шупашкарта туса лартасшӑн, унсӑр пуҫне пӗрер — Элӗк, Куславкка, Ҫӗрпӳ тата Сӗнтӗрвӑрри районӗсенче.
Ача пахчисем тума 2020-2021 ҫулсенче 1 648,7 млн тенкӗ уйӑрма палӑртнӑ.
Чӑваш Ен Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, учрежденисене хӑпартма патшалӑх экспертизине ака-ҫу уйӑхӗсенче илӗҫ. Хальлӗхе вара «Солнечный-4» (чӑв. Хӗвеллӗ-4) микрорайонта 110 вырӑнлӑх, «Хӗвеллӗ-7» микрорайонта 250 вырӑнлӑх ача пахчисем хӑпартма ирӗк илнӗ те. Ҫӗрпӳре ача пахчи тума утӑ уйӑхӗнче экспертиза хатӗр пуласса шанаҫҫӗ.
+1.3 °C